Rozliczanie kryptowalut staje się coraz bardziej istotnym tematem dla podatników. Wiele osób zastanawia się, czy powinno zmienić sposób rozliczania, czy lepiej korzystać z działalności gospodarczej, czy też rozliczać się w ramach zysków kapitałowych. W tym artykule omówimy najważniejsze kwestie związane z podatkami od kryptowalut w 2024 roku. Artykuł stanowi skrót z całej rozmowy, dlatego szczegóły poznasz w ramach materiału wideo z podcastu poniżej.
Standardowy inwestor, który nie prowadzi działalności gospodarczej, rozlicza swoje dochody z kryptowalut na formularzu PIT-38, czyli w ramach zysków kapitałowych. Dotyczy to zarówno osób handlujących okazjonalnie, jak i tych, którzy prowadzą intensywny handel, wykorzystując boty i wiele giełd. Nawet jeśli obracasz ogromnymi kwotami, ale nie prowadzisz działalności gospodarczej z zakresu walut wirtualnych, nadal obowiązuje cię PIT-38.
Jeśli handel kryptowalutami jest twoim głównym źródłem dochodu i traktujesz go jako swoją pracę, powinieneś założyć działalność gospodarczą. Co istotne, nie ma już możliwości dopisania się do rejestru walut biznesowych – Izba Administracji Skarbowej w Katowicach wydała stanowisko, które uniemożliwia rejestrację nowych podmiotów. Osoby chcące świadczyć usługi P2P muszą postarać się o nowe zezwolenie, jednak na początek 2024 roku brak jest jeszcze ustawy regulującej ten obszar.
Czynności sprawdzające w kontekście kryptowalut zdarzają się rzadko. Najczęściej polegają one na przedstawieniu zestawienia transakcji, które urzędnik porównuje z dostarczonymi danymi. Jeśli wszystko jest zgodne, nie ma dalszych konsekwencji. Kontrole podatkowe w przypadku kryptowalut zdarzają się wyjątkowo rzadko i najczęściej dotyczą osób, których dochody przekraczają 700-800 tysięcy złotych rocznie. Podczas czynności sprawdzających można dokonać korekty deklaracji, natomiast w przypadku kontroli – już nie.
Tak, już sam zakup kryptowalut powinien zostać uwzględniony w deklaracji PIT-38. Wiele osób uważa, że deklarację składa się dopiero w momencie sprzedaży kryptowalut, jednak zgodnie z przepisami każdy zakup powinien być uwzględniony. W przypadku zaległych deklaracji warto złożyć je wraz z czynnym żalem – urzędy skarbowe bardzo rzadko wszczynają w takich sytuacjach czynności sprawdzające czy kontrole.
Pojawiły się wątpliwości dotyczące stablecoinów w kontekście nowych przepisów. Unijne rozporządzenie MiCA stwierdza, że tokeny będące e-pieniądzem uznaje się za pieniądz elektroniczny, co może oznaczać ich wyjście z definicji waluty wirtualnej. Na dzień dzisiejszy nie ma jeszcze oficjalnej interpretacji podatkowej w tej sprawie. Większość podatników decyduje się na dotychczasowe zasady rozliczania, ale możemy spodziewać się zmian w przyszłości.
Airdropy można rozliczać na dwa sposoby, w zależności od tego, czy należało wykonać jakieś czynności, aby je otrzymać. Jeśli tak – zwolnienie z podatku dotyczy kwoty do 200 zł, a powyżej tej sumy obowiązuje skala podatkowa 12-32%. Jeśli jednak airdrop został przyznany bez konieczności podjęcia jakichkolwiek działań, może zostać uznany za darowiznę i podlega zwolnieniu do kwoty 5,5 tys. zł.
Nie można składać wspólnego PIT-38 w przypadku małżonków – każdy musi rozliczać swoje transakcje osobno. Jednak pod względem prawnym kryptowaluty zakupione w trakcie trwania związku małżeńskiego wchodzą w skład majątku wspólnego i podlegają podziałowi w razie rozwodu.
Podstawowa zasada określania rezydencji podatkowej to 183 dni spędzone w danym kraju lub posiadanie tam centrum interesów życiowych. Osoby przebywające w Wielkiej Brytanii, ale posiadające w Polsce żonę, dom i konto bankowe, mogą nadal być polskimi rezydentami podatkowymi. Zmiana rezydencji wymaga spełnienia określonych warunków i posiadania dowodów potwierdzających nowe miejsce zamieszkania.
Brak deklaracji lub błędne rozliczenie może skutkować koniecznością zapłaty zaległego podatku wraz z odsetkami wynoszącymi ok. 10% rocznie. W skrajnych przypadkach może zostać wszczęte postępowanie karno-skarbowe, a w przypadku kwot powyżej 70 tys. zł można narazić się na grzywnę.
Podsumowując, rozliczenie kryptowalut w 2024 roku nadal budzi wiele pytań. Warto pamiętać o składaniu deklaracji na czas, uwzględnianiu kosztów oraz śledzeniu zmian w przepisach podatkowych, by uniknąć potencjalnych problemów z urzędem skarbowym.
Autor: Marta Grzegorczyk
